NGÀY XUÂN TẢN MẠN CHUYỆN BÓI TOÁN
Trần Mỹ Duyệt
Sáng nay trên đường đi cầu kinh, người ngồi bên cạnh bỗng nhiên
hỏi:
-Năm nay là năm gì của Âm Lịch vậy anh?
-Năm Nhâm Dần.
Nghe vậy, nàng liền đáp:
-Năm nay ai mà sinh con gái thì không tốt. Con gái mang tuổi dần
thường có tướng sát phu, đàn ông con trai ít ai dám bén bảng
tới!
Những quan niệm như vậy không biết đã ăn sâu vào tâm trí và đời
sống văn hóa người Việt từ bao lâu, nhưng thực tế nó đã đem lại
những oan trái cho rất nhiều nạn nhân. Ngay trong số bạn bè quen
biết của người viết, có ít nhất ba người phụ nữ giờ đây đang
sống trong cái hối hận và thù ghét mấy ông bà thầy bói. Hai
trong số đó bị thầy phán: “gái tuổi dần sát phu!” Kết quả là
tình duyên đã không đến được với họ. Một người khác vì yêu người
tuổi dần nên người yêu cũng gặp hẩm hiu, và cho đến giờ này ở
tuổi “thất thập cổ lai hy” rồi mà vẫn cô đơn, tôn thờ hình bóng
người xưa.
“Bói ra ma, quét nhà ra rác”. Biết vậy, nhưng tâm lý chung con
người ai cũng muốn tò mò tìm biết về tương lai của mình. Đây
cũng là cám dỗ mà ông bà Nguyên Tổ xưa đã phạm, họ muốn biết
lành, biết dữ. Tóm lại, con người qua mọi thời đại, và mọi nền
văn hóa đều muốn biết tương lai của mình như thế nào: sang, hèn,
giầu, nghèo, thành công, thất bại, mạnh khỏe, yếu đau, yêu
đương, hạnh phúc, chia lìa, chết chóc. Do đó mới nẩy sinh nghề
“nói về tương lai” con người, tương lai thế giới. Đoán vận mệnh
người khác qua những quân bài, chỉ tay, tướng số, ngày sinh
tháng đẻ, chữ viết... Những
kiến thức dự đoán tương lai này tuy có một vài trường hợp đúng,
nhưng phần lớn là “không đúng”, “ba phải”, hoặc “nhảm nhí”.
Chính vì vậy, từ xa xưa, trong ca dao tục ngữ người Việt đã có
câu:
“Thày bói nói láo ăn tiền.”
Hoặc:
“Hòn đất mà biết nói năng,
Thì thày địa lý hàm răng chẳng còn.”
Riêng người viết cũng may mắn quen biết và có dịp trao đổi về
tương lai, hậu vận, cát hung, sang hèn với ít ra là 6 vị trong
số những thầy tử vi, tướng số, bói toán, và ngoại cảm. Tất cả họ
đều mang những khía cạnh hiểu biết, thông minh, uyên bác và tự
tin ở chuyên môn của mình. Nhưng hai trong số này đã qua đời, và
những gì họ tiên đoán về tương lai, hậu vận của người viết đều
không xảy ra như dự đoán! Còn lại 4 người vẫn thường ngày gặp
gỡ, trao đổi, mà chính họ cũng không thấy khấm khá, không có gì
may mắn hơn so với những bạn bè. “Tử vi xem bói cho người. Số
thầy thì để cho ruồi nó bu!” là vậy.
Trong bài khảo luận “Ngày Xuân, thử tìm hiểu cách đoán số mệnh
của người Tàu và người Việt,” ngày 25.1.2018, của tác giả Lữu
Giang đã viết: “Trong Minh Tâm Bửu Giám, ở phần Tuân Mạng, Tử Hạ
viết: “Tử sinh hữu mệnh, phú quý tại thiên.” Còn Mạnh Tử
khẳng định: “Nhất ẩm nhất trác, sự giai tiền định”, tức
một hớp uống, một miếng ăn, sự đều định trước. Trong Thánh Kinh,
Chúa Giêsu có nói: “Hai con chim sẻ chỉ bán được một xu phải
không? Thế mà, không một con nào rơi xuống đất ngoài ý của Cha
anh em.” (Mt 10:29)
Theo Lữu Giang, các nhà khoa học thực nghiệm khảo sát về cấu tạo
và biến động của vật chất, các nhà triết học cố gắng đưa ra
những nhận thức về nhân sinh và vũ trụ, trong khi các nhà chiêm
tinh, ngoại cảm, tử vi, tướng số lại nghiên cứu, tìm hiểu về vận
mệnh của con người. Trong vô số phương pháp được dùng để tìm
hiểu định mệnh của con người ấy, có thể gồm vào hai loại: Vấn
Sự và Khảo Mệnh. Người Trung Hoa thường gọi là bốc và mệnh.
VẤN SỰ
Vẫn theo Lữu Giang, chủ đích chính của việc làm này là xin thần
linh mách bảo, cho biết ý kiến, hoặc vấn kế thần linh về những
gì đã, đang và sẽ xẩy ra cho một người qua hai yếu tố ký hiệu
giao ước và linh ứng. Vấn kế thần linh thường được thực hiện
bằng những nghi thức trang trọng như đốt nhang đèn và đọc lời
khấn trước khi bói hoặc gieo quẻ.
a) Các ký hiệu:
Ký hiệu giao ước là những dấu hiệu do chính con người tự đặt ra
để qua đó có thể đọc và hiểu được câu trả lời của thần linh. Thí
dụ: Trong bói bài, 8 chuồn là báo hiệu một người đàn bà đang
mang thai con gái. Hoặc trong bói Dịch, khi hỏi về gia đạo mà
được quẻ Hỏa Trạch Khuê hay Trạch Hỏa Cách là dấu hiệu vợ chồng
có chuyện lục đục gây gỗ, v.v.
b) Linh ứng thần linh:
Những ai được coi là có khả năng linh thị cao, bói dễ trúng? Các
thầy tướng số thường dùng tâm lý để đoán, nên trong những trường
hợp này người thiên về khoa học thực nghiệm hay các môn học duy
lý... bói không linh bằng những người nặng niềm tin vào thần
thánh. Theo cách nói dân gian, những kẻ ngây thơ, tin tưởng, và
mê tín thì “Tâm động quỷ thần tri”. Và chúng
ta thử nghe tiếng hát Như Quỳnh qua nhạc phẩm “Câu Chuyện Đầu
Năm” của Hoài An xem sao:
“Trên đường đi lễ Xuân đầu năm
Qua một năm ruột rối tơ tằm
Năm mới nhiều ước vọng chờ mong
May nhiều rủi ít ngóng trông
Vui cùng pháo nổ rượu hồng.”
Rõ ràng là nàng đang nôn nóng không biết năm mới hên xui, may
rủi như thế nào, đặc biệt trong đường tình duyên. “Vui cùng pháo
nổ rượu hồng” đối với nàng chắc chắn phải là pháo nổ và rượu
hồng ngày cưới. Còn chàng thì mong:
“Duyên vừa đẹp ý đắp say
Ôm nàng Xuân đẹp vào tay.”
“Ôm nàng Xuân đẹp vào tay” tức là ôm người đẹp trong tay. Thần
linh mách bảo rõ ràng như thế mà thầy nào bói không ra thì kể
như tay nghề chưa được cao. Sau đây là một màn bói được vợ của
hai tác giả (Trang Dũng Phương (Hoài An) - Nguyên Lễ (Hoài Linh)
qua nhạc phẩm Thiên Duyên Tình Định:
Nàng:
“Đầu năm hoa lá xôn xao nở như đón chào
Nhờ anh tiên đoán năm naу duуên nợ thế nào
Phận nghèo chẳng dám ước cao
Ϲhỉ cần tình nghĩa với nhau
Nếu ai tâm đầu ngỏ lời là nên giai ngẫu.”
Chàng:
“Mười hai con giáp em đây cầm tinh quý mùi
Cầm tay anh đoán năm nay duyên lành đến rồi
Gặp chồng hiền đức dễ thương
Tuổi này thì số lắm con
Muốn cho vuông tròn thì anh mối giới mối mai đưa tình.”
Nàng:
“Người ấy quê quán nơi nào giàu nghèo
Tuổi tác bao lớn sang hèn thế nào?”
Kết quả đúng như đã tiên liệu từ trước, chàng:
“Anh ta khoảng chừng ba mươi mấy
Quen lắm nhìn xem em biết ngay
chẳng ai xa lạ chàng là, là anh đây.”
c) Giải đoán vấn sự:
“Tâm động quỷ thần tri”. Tâm có động quỷ thần mới biết được. Đây
là vấn đề quan trọng nhằm tìm hiểu quá khứ, hiện tại và một
tương lai gần. Quỉ thần là loài thiêng liêng, chúng biết rõ quá
khứ và hiện tại của từng người. Các ông bà thầy bói cũng biết
điều này nên qua sự mách bảo của thần linh thường phủ đầu người
đến xin bói, xin xâm, xin quẻ…bằng những cắt nghĩa, lý giải về
quá khứ. Sau đó, dựa vào tâm lý người nghe mà nói thêm về tương
lai, hậu vận.
Điểm đáng nói ở đây là khi bị mê hoặc bởi sự thông suốt quá khứ,
người nghe thường cũng dễ thần thánh hóa và bị cuốn hút vào
những gì được nghe nói về tương lai, hậu vận. Dù biết hay không
biết về tương lai của người khác, nếu để ý ta thấy lúc này có ít
thầy nào nói về những điều xấu, điều bất lợi, mà chỉ nói “cho
vừa lòng” thân chủ. Thí dụ, năm mới cô cũng gặp chút lận đận về
tình duyên, gia đạo, nhưng cuối cùng nhờ quý nhân phù trợ, mọi
việc cũng êm xuôi, gia đình đoàn viên, con cái hiếu thảo.
Trong số những cách để đoán vận mệnh của đời người, ngoài Bói
Dịch hay Bói Bài, còn có Bốc Dịch, Dịch Số, Kỳ Môn Độn Giáp,
Thái Ất, Lục Nhâm, Cảm Xạ, Cầu Cơ, Thiên Linh Cái, Gọi Hồn, Bói
Bài Cào hay Bài Tarot... Tất cả đều thuộc môn vấn sự.
KHẢO MỆNH
Cũng trong bài “Ngày Xuân, thử tìm hiểu cách đoán số mệnh của
người Tàu và người Việt,” tác giả Lữu Giang diễn giải: “Khảo
Mệnh là môn tìm hiểu định mệnh của con người căn cứ vào các dấu
hiệu bên ngoài. Trong bài “Văn hóa bói toán dân gian”
phát xuất từ Trung Hoa, ngày Tết tại nhiều chùa, tăng sĩ và dân
chúng đã biến đạo Phật thành một tôn giáo thờ thần linh và coi
đó là “đạo dân tộc.” Các lễ “dâng sao giải hạn”, “cắt
tiền duyên”, “xin bùa”, “xin bát hương”... đều được cử hành
tại chùa do các tăng sĩ chủ lễ. Tiếng tụng kinh gõ mõ không
ngớt, khói hương nghi ngút.”
A.- Các dấu hiệu bên ngoài:
Bao gồm nhân tướng, chỉ tay, chữ viết và chữ ký…
1.- Nhân tướng học
Nhìn vào diện mạo, cách nói năng, đi đứng, cư xử của một người
để đoán về số mệnh. Ca dao tục ngữ của Việt Nam cũng thấy có
nhiều câu nói về cuộc đời của con người qua tướng mạo bên ngoài,
chẳng hạn như:
“Những người thắt đáy lưng ong,
Vừa khéo chiều chồng lại khéo nuôi con.”
Hay:
“Những người ti hí mắt lươn,
Trai thì trộm cắp, gái buôn chồng người.”
Đó là những câu đoán mệnh một cách đơn giản do kinh nghiệm dân
gian. Cách đoán này căn cứ vào tất cả mọi thứ trên con người rồi
suy ra tính tình, tuổi thọ, bệnh tật, địa vị xã hội, họa phúc an
nguy... của một người. Nhưng đoán như vậy rất dễ bị lầm! Thời
nay các bà, các cô chỉ cần bước vào viện thẩm mỹ nửa tiếng, bước
ra là có ngay “đôi mắt lá răm, đôi mày lá liễu” hai mí chớp chớp
đưa tình rất lãng mạn.
Hoặc như câu: “Đàn ông không râu bất nghì. Đàn bà không vú
lấy gì nuôi con.” cũng vậy. Râu hay không râu, vú hay không
vú, cứ qua bàn tay chuyên môn là cỡ nào cũng có. Chỉ tiếc là
ngày nay con người sợ đẻ, ít đẻ nên kinh nghiệm xưa kể như đã
lỗi thời!
2.- Xem chỉ tay
Chỉ tay là sở trường của các ông bà thầy bói. Cứ xè bàn tay ra
để thầy ngắm nghía, sờ sờ, bóp bóp rồi nghe phán: Đường hôn nhân
cô chẻ đôi thì không tránh khỏi ly dị. Trí đạo của anh dài quá
mức là dấu hiệu của bệnh đau đầu hay thần kinh tâm trí chứ không
phải học giỏi. Sợ nhất là đàn bà mà đường hôn nhân có hình cù
lao thì không tránh khỏi ngoại tình. Người có cù lao trên đường
sinh đạo thì sẽ bị bệnh về bao tử hay bệnh lao phổi, và trên
đường tâm đạo thì hoặc là bị thất vọng về tình hoặc là bị đau
tim, v.v. Biết sao đây, lỡ mà trong lòng bàn tay có hai hoặc ba
cái cù lao thì kể như tiêu đời! Cũng may đó chỉ là đoán mò, còn
trúng trật tùy vào hên xui, may rủi.
Tuy nhiên, với cái nhìn khoa học, môn chỉ tay gần đây đã được
một số đại học nghiên cứu, không phải dùng trong bói toán mà còn
áp dụng vào việc chẩn đoán bệnh tật. Nhiều sinh viên y khoa tại
Pháp hay Hoa Kỳ đã mở nhiều cuộc nghiên cứu về chỉ tay để định
bệnh và làm luận án tiến sĩ y khoa bằng môn này.
3.- Chiết tự
Xem những nét của chữ viết và chữ ký để biết được tính tình,
bệnh tật và con đường công danh sự nghiệp của một người. “Le
style, c'est l'homme.” - Văn là người. Đọc văn của một
người, ta có thể biết tính tình và phong cách của người đó.
Không biết chữ của ai chứ như riêng người viết đây khi còn bé đã
bị thầy giáo phê rằng: “Chữ viết như gà bới, suốt đời chỉ đi ăn
mày!” Do vậy, thời trai trẻ không dám viết thư tình, sợ lộ thân
phận “cái bang” của mình mà bị ế!
B.- Dịch lý, Tử vi, Xem tuổi
Trong các cách thức do con người đặt ra dựa vào Dịch Lý còn có
một số môn khác như Địa Lý, So Tuổi, Bát Tự, Tử Bình, Tử Vi,
v.v. Trong đó, hai môn Tử Bình và Tử Vi được cho là thông dụng
nhất. Tử Bình thông dụng ở Trung Hoa, còn Tử Vi được phổ biến
rộng rãi ở Việt Nam.
Tuy môn Khảo Mệnh không đòi hỏi sự linh ứng của thần linh, nhưng
đòi hỏi kinh nghiệm và khả năng chuyên môn của người thầy. Theo
Cụ Trần Đoàn, khoa Tử Vi bao gồm: Thiên Văn, Lịch Phổ, Ngũ Hành,
Ngũ Sự (nhân tướng học), Tạp Chiêm và Hình Tượng. Từ xưa đến
nay, Tử Vi được coi là môn học bí truyền. Theo cụ Đoàn, lúc đầu
môn này được lập ra để triều đình chọn người làm quan, nên không
cho sử dụng trong nhân gian. Do đó, các sách bán trên thị trường
chỉ là tạp thư, tam sao thất bổn. Hơn nữa, khoa Tử Vi được
nghiệm theo cấu trúc của xã hội Trung Hoa ngày xưa. Như vậy nó
có cần được hiệu đính lại theo cấu trúc mới dựa vào sự thay đổi
của xã hội hay không? Và nếu dùng Tử Vi để áp dụng cho môi
trường xã hội Việt Nam càng phải thận trọng hơn.
Một môn khác được người Tàu cũng như người Việt ưa thích là môn
so tuổi của hai người khi kết hôn hoặc làm ăn chung với nhau.
Đây cũng là một khoa nghiệm lý, khá phức tạp.
Xem tuổi có nghĩa là căn cứ vào “tam hợp” Thân-Tý-Thìn,
Tỵ-Dậu-Sửu hay Hợi-Mão-Mùi và “tứ hành xung” Tý-Ngọ-Mão-Dậu,
Dần-Thân-Tỵ-Hợi hay Thìn-Tuất-Sửu-Mùi theo ngũ hành của năm
sinh. Tuổi hai người nằm trong tam hợp thì tốt, trái lại, nếu ở
trong tứ hành xung thì xấu. Tuy nhiên, theo Lữu Giang, cách xem
trên khác với cách xem tuổi của người Trung Hoa. Người Trung Hoa
xem tuổi của hai bên như xem địa lý, căn cứ vào “cung phi” thuộc
tuổi. Cung phi được thiết lập theo hàng Can của tuổi chứ không
phải theo hàng Chi. Thí dụ: người nam tuổi Canh Dần thuộc cung
Khôn, lấy vợ tuổi Ất Mùi thuộc cung Càn là gặp Phước Đức, sẽ ăn
nên làm ra và giàu có. Trái lại nếu lấy vợ tuổi Quý Tỵ là gặp
Ngũ Quỷ, trong gia đình sẽ luôn có chuyện cãi cọ bất hòa,v.v.
Tóm lại, nếu ông hay bà thầy Việt Nam dựa vào tam hợp phán: “hôn
nhân tốt”, mà sau đó hai vợ chồng khắc khẩu, cãi vã và đổ vỡ,
thì đó là tam hợp của người mình, còn hậu vận kia là vì không
hợp cung phi như cách so tuổi của người Trung Hoa! Lôi thôi
chưa?!
NÊN HAY KHÔNG NÊN TIN BÓI TOÁN
Trong phần kết của bài khảo luận, tác giả Lữu Giang đã nêu lên
một câu truyện có trong Cổ Học Tinh Hoa đời Đông Chu:
Hiền tài Khuất Nguyên bị bọn nịnh thần dèm pha nên bị Sở Vương
loại ra và không cho gặp mặt. Ông thấy đời kẻ sĩ như thế này thì
quá vô dụng, không còn làm được việc gì ích quốc lợi dân, nên
tâm buồn ý loạn, không biết phải hành động như thế nào, bèn đến
gặp quan Thái bốc Trịnh Thiềm Doản, chuyên về bói cỏ thi, mà vấn
kế. Thiềm Doản phủi mu rùa và sửa lại cỏ thi cho ngay ngắn rồi
hỏi :
- Ông muốn dạy tôi việc chi?
Khuất Nguyên ôn tồn đáp:
- Tôi có nên giữ mãi lòng trung hay nên đưa đón theo đời để kiếm
miếng ăn? Tôi có nên tiếp tục giữ lòng chính trực hay trơn tru
tròn trĩnh như mỡ như da để được như cây cột? Tôi có nên cứ
ngang tàng như con thiên lý mã hay bắt chước con vịt nước theo
sóng mà nhấp nhô? Trước tình thế này tôi có nên giữ phong thái
của loài hoàng hộc hay tranh ăn với nhóm gà vịt?
Thiềm Doản đặt cỏ thi xuống rồi tạ rằng:
- Ở đời, thước có khi ngắn mà tấc có khi lại dài, vật có chỗ
không đủ và trí có chỗ không sáng. Số có chỗ đoán không tới và
thần có chỗ cũng không thông. Vậy ông cứ theo lòng mà làm. Cỏ
thi và mu rùa quả không biết được những việc ấy.
Nghe những lời ấy, Khuất Nguyên đã theo lòng mình mà làm, trở về
vui thú điền viên, viết tập Ly Tao nêu cao chí khí mà để lại cho
đời.
Giáo lý Công Giáo coi việc sử dụng bói toán, xin xâm, rút quẻ để
đoán mệnh là vi phạm điều răn thứ nhất “thờ phượng Thiên Chúa
trên hết mọi sự.” Phật Giáo coi đoán mệnh là trái với luật nhân
quả.
Một điều mà có lẽ kinh nghiệm người xưa để lại được cho là đúng:
“Đức nhân thắng số”. Hoặc “Ở hiền thì gặp lành”. Biết thế nhưng
việc muốn biết lành dữ, tương lai, hậu vận lại luôn là một cám
dỗ.
Đầu năm, xin chúc quý độc giả một mùa Xuân vui vẻ, bình an, và
hạnh phúc.
Xuân Nhâm Dần
2022